نبایسته ‏ها در تفاسیر یکصدساله اخیر

author

  • محمد فرجاد
Abstract:

در این مقاله آفات راه یافته به تفاسیر قرن معاصر مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. یکى از مهم‌ترین آفات تفاسیر معاصر، ارائه تفسیر جدید در موضوعات اقتصادى قرآن است. برخى حرام بودن ربا را از جهت مقدار تخصیص زدند و بعضى قرض تولیدى را از محدوده ربا بیرون شمردند و اظهار داشتند که هر گاه براى تولید، وام دریافت شود، سودى که بر آن وام تعلّق گیرد، ربا به شمار نمى‌آید. و دیگرانى آن را به عصر جاهلى محدود کردند. در صورتى که تمام این تفاسیر با واژگان و سیاق آیه هیچ‌گونه تناسبى ندارد و انحصار حرمت ربا به رباى مصرفى نه تولیدى با فلسفه ربا، تقابل بیع و ربا در آیه "احل اللَّه البیع و حرم الربا" و شمول حرمت نسبت به ربا در قرض تولیدى که در صدر اسلام رواج داشته ناسازگار است. در بحث تحلیل حقوق زن، ممنوعیت تعدد زوجات با مفهوم و مصداق عدالت در آیات قرآن همخوان نیست. در فلسفه سیاسى و تحلیل دموکراسى، بى‌اعتبار خواندن رأى اکثریت و مستندسازى آن به آیات قرآن با سیاق آن آیات ناسازگار است. در قوانین جزائى و کیفرى، وحشیانه خواندن حد سرقت و توصیه به تبعید و زندان و حمل حدّ زانى و سارق بر اباحه نه وجوب ناشى از عدم آگاهى این گونه مفسّران نسبت به سیستم دین اسلام است. به چالش کشیدن مالکیت خصوصى با بهره‌گیرى از برخى آیات با آیاتى که بر مالکیت خصوصى مُهر تأیید مى‌زند ناسازگار است. انتخاب تفسیر پوزیتیویستى، تجربى، تحققى و تحصّلى با ناپایدارى دریافت‌هاى تجربى ناسازگار است و تفسیر گران پوزیتیویسم نیز لغزشهایى داشته‌اند. تفسیر شیطان به خطرات جوّ زمین، تفسیر جن‌زدگى به آلودگى میکروب، تفسیر طیراً ابابیل به پشه و مگس حامل میکروب، توجیه معجزات پیامبران، تفسیر پلورالیستى عروج عیسى(ع)، و اعتقاد به سکولاریسم از جمله این لغزشهاست.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

انتظار از قرآن در تفاسیر قرن اخیر

 شناسایى و بررسى پیش فرض‌ها و انتظارات مفسّران در تفاسیر قرن اخیر است. نویسنده، "هرمنوتیک" و "علم التفسیر" را معادل یکدیگر دانسته و پنج اصل را در کار تغییر متون کهن بر شمرده که عبارتند از: 1. پیش فهم‌ها یا اطلاعات پیشین مفسّر، 2. علایق و انتظارات مفسّر از متن مورد تفسیر، 3. تلاش مفسّر براى شناسایى فضاى تاریخى شکل‌گیرى متن، 4. شناخت مرکز معنایى متن و تفسیر مجموعه پیامها و معارف بر محور آن و 5. ترجمه...

full text

جایگاه قرآن از منظر مولای متقیان، علی (ع)؛ بایسته ها و نبایسته ها

معجزه جاویدان پیامبر اعظم (ص)، نزد همه مسلمانان از جایگاهی بس رفیع برخوردار است، اما امت اسلامی نتوانسته است با تکیه بر آموزه های آن از پیشرفت لازم در حیات مادی و معنوی برخوردار شود. سؤال این است که جایگاه قرآن از دیدگاه علی (ع) چیست و بایسته ها و نبایسته ها، در نسبت میان ما و قرآن کدامند؟ در نگاه آن حضرت، قرآن، کتاب زندگی و قانون اساسی اسلام، هدایت گر به استوارترین راه ها، شفابخش دردهای فردی و...

full text

حادثه 11 سپتامبر: نظریه ها و تفاسیر

عبارت فوق از زبان مشاور امنیتی جرج واکر بوش گویای آغاز یک تحول پارادایمی و آغازفصلی نوین در سیاستگذاری خارجی آمریکا و به تبع آن نظام بین الملل است . تعبیر حادثه 11سپتامبر به عنوان «یکی از بزرگترین زلزله ها» محدود به آمریکا نبود، بنا به تعبیری دیگر، حادثه 11 سپتامبر برای اولین بار آمریکا را وارد کره زمین کرد، برخی این حادثه را نمود «فروپاشی عقلانیت عصر روشنگری » خواندند، بعضی دیگر آن را «متفاوت ...

full text

مبانی افتراق تفاسیر عرفانی در مقایسه با تفاسیر عرفانی متقدّم

Theosophical and symbolic commentaries are among the major sustaining commentaries on the Quran. These commentaries approaches date at least back to the third century and they have still preserved many proponents till today. Thereby, some of the recent works have followed theosophical and symbolic trends in the course of deducing glorified Quranic verses. The commentary specifications of the wo...

full text

وحدت موضوعی سوره ها در تفاسیر المنار و المیزان

این نوشتار، وحدت موضوعی در نگاه علامه طباطبایی و محمد رشید رضا در تفسیر المیزان و المنار را به بحث نشسته است. طرح پرسش های سه گانه در تناسب آیات و سوره های قرآن، گذار شتاب آلود به پیشینه دیدگاه مفسران و قرآن پژوهان در وحدت موضوعی و تعریف سوره های قرآن ورودی مطلب را فراهم آورده است. لایه های شش گانه وحدت موضوعی در قرآن از نگاه المنار و المیزان اسلوب و شیوه المیزان و المنار در موضوع یابی سوره ها،...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 2  issue 7-8

pages  206- 231

publication date 1997-01-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023